Finansowanie działalności gospodarczej w spółce to kluczowe kryterium, jakie przyjmuje się dla oceny rentowności oraz wypłacalności. W zależności od tego, czy firma posiłkuje się własnymi zasobami, czy też szuka obcego kapitału, zmieniają się możliwości i perspektywy.
Spis treści:
- Podział kapitału w organizacji
- Kapitał stały fundamentem stabilności finansowej
- Kapitał własny a kapitał obcy
- Kluczowe wskaźniki i miary
- Kapitał stały a możliwości rozwoju przedsiębiorstwa
Bywa, że rola kapitału stałego jest ważniejsza dla podmiotów zewnętrznych, niż dla włodarzy danego biznesu. Warto jednak wiedzieć, na jakich zasadach budować firmę, aby jej podstawy były solidne i trwałe. Sprawdź, jak proporcje majątku i zobowiązań wpływają na postrzeganie stabilności finansowej.
Podział kapitału w organizacji
Zacznijmy od zupełnych początków biznesu, czyli zawiązania spółki w organizacji. Jest to zazwyczaj tymczasowy status spółki kapitałowej (spółki osobowe nie mogą funkcjonować jako spółki w organizacji) od momentu podpisania umowy spółki do chwili uzyskania wpisu do rejestru KRS. Zgodnie z prawem spółek handlowych spółka w organizacji ma status ułomnej osoby prawnej, co chociażby umożliwia jej nabywanie dóbr.
Na mocy umowy określany jest kapitał zakładowy, który do firmy wnoszą wspólnicy. Dla przykładu w popularnej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością minimalny kapitał zakładowy wynosi 5000 zł. Swoją część, która następnie przeliczana jest na udziały, wspólnicy mogą wnieść w formie pieniężnej bądź niepieniężnej, jak np. nieruchomości. Kapitał zakładowy staje się majątkiem spółki, który pozwala jej funkcjonować.
W przypadku odpowiedzialności finansowej spółki w organizacji art. 13. § 2 k.s.h. wskazuje, że wspólnicy bądź akcjonariusze odpowiadają solidarnie za zobowiązania do wartości niewniesionego wkładu.
Kapitał stały fundamentem stabilności finansowej
Kolejny aspekt, który warto wyjaśnić, to dokładne doprecyzowanie, co to jest kapitał stały? W różnego rodzaju publikacjach dotyczących funkcjonowania firm używa się bowiem kilku kluczowych terminów. Zacznijmy od tego, że bardzo często wymiennie traktuje się takie pojęcia jak kapitał stały oraz kapitał trwały. Mają one tożsame znaczenie i odnoszą się do wszystkich środków trwałych długoterminowo zainwestowanych w firmę.
W związku z tym jako część kapitału stałego zaliczyć należy, chociażby wspomniany wcześniej wkład własny. Jest to siłą rzeczy pierwsza wartość, jaka zostaje uznana za kapitał stały. Są to jednocześnie pierwsze środki umożliwiające działanie jako osobowość prawna w spółce, ale również zabezpieczenie finansowe na wypadek pojawienia się zobowiązań. Co jeśli nie mamy takich środków? O tym, piszemy w artykule: Jak otworzyć biznes, kiedy ma się ograniczone środki finansowe?
Skoro kapitał stały to wszystkie aktywa firmy, z czasem zwiększa on swój zakres. Do kapitału dołączają aktywa, czyli kontrolowane przez firmę zasoby majątkowe. Wyróżnia się tutaj:
- aktywa trwałe – charakteryzują się zazwyczaj długim okresem użytkowania oraz wysoką wartością. Można wskazać m.in. wartości niematerialne – patenty, bądź rzeczowe aktywa trwałe – środki trwałe czy nieruchomości.
- aktywa obrotowe – zasoby, które mają przynieść korzyści ekonomiczne w okresie krótszym niż 12 miesięcy. Zalicza się do nich najczęściej wszelkiego rodzaju materiały, półprodukty i produkty, należności krótkoterminowe oraz inwestycje krótkoterminowe, jak udziały czy akcje.
Jak kwestie kapitału stałego oraz aktywów przekładają się na stabilność finansową przedsiębiorstwa? W tym miejscu istotna jest tzw. „srebrna reguła finansowania”, czyli stosunek kapitału własnego do wydatków przedsiębiorstwa. Pod uwagę bierze się wówczas aktywa stałe oraz kapitały stały.
Wzór srebrnej reguły finansowej jest następujący:
Kapitał stały / aktywa stałe = ≥ 1
Rzecz jasna nie jest to uniwersalna zasada dla prowadzenia biznesu, ponieważ niekiedy koszt kapitału własnego może być bardziej kosztowny od zadłużenia. To, jaką drogę obierze firma określa się mianem polityki kapitałowej. Niemniej w myśl srebrnej zasady, im większy kapitał stały, tym większa stabilność biznesu. Pamiętaj, że możesz sięgnąć np. do analizy zadłużenia, aby dokładniej określić obecną sytuację.
Jak kapitał stały wpływa na zdolność przedsiębiorstwa do inwestycji?
Jeśli kapitał stały składa się w znacznej mierze z części własnej, a zatem środków, które nie wymagają spłaty, firma ma większe możliwości inwestycyjne. Łatwiej jest pozyskać fundusze czy zaciągnąć zobowiązanie, jeśli przedsiębiorstwo ma opinię stabilnego i wypłacalnego.
Kapitał własny a kapitał obcy
Sporo już wspomnieliśmy o kapitale własnym, czyli majątku spółki, ale na całość firmową może składać się także kapitał obcy. Główna różnica między oboma zagadnieniami jest taka, ze w stosunku do kapitału własnego firma ma prawo własności, natomiast kapitał obcy został w pełni oddany do dyspozycji przez inny podmiot finansowy. W praktyce nieco łatwiej wyjaśnić to pojęcie, ponieważ zazwyczaj kapitał obcy to kredyty dla firm, pożyczki czy obligacje. Wspólną cechą jest koszt, który niesie za sobą korzystanie z kapitału obcego. Długoterminowy obejmuje spłatę rat, a zatem odsetki.
Kluczowe wskaźniki i miary
Aby prowadzić zdrowy finansowy biznes, eksperci zalecają kontrolowanie majątku firmy w myśl wspomnianej już srebrnej reguły bilansowania. Znana od lat reguła mówi, że kapitał stały powinien przewyższać aktywa, a ich iloraz powinien wynosić ponad 1, co pokazał już wzór zaprezentowany we wcześniejszym fragmencie tego artykułu.
Większy kapitał stały w stosunku do aktywów to również większa niezależność finansowa przedsiębiorstwa. Jeśli firmie uda się osiągnąć podstawowe założenie srebrnej reguły bilansowania, warto zmierzać w tym kierunku dalej i dążyć do realizacji kolejnych założeń, według których:
- 2/3 aktywów stałych jest finansowane przez przedsiębiorstwo kapitałem własnym;
- kapitał stały jest opłacany wartością 1/3 bieżących aktywów finansowych.
Kapitał stały a możliwości rozwoju przedsiębiorstwa
Odpowiednie zbilansowanie kapitału stałego to jak już wspomnieliśmy droga do niezależności przedsiębiorstwa. Większa swoboda i brak trosk o finansowanie pozwala realizować nowe cele i rozwijać biznes. Należy jednak dbać o precyzję i konsekwentnie dążyć do wdrożenia poczynionych założeń. Dzięki temu zarząd nie tylko nie będzie musiał obawiać się o zachowanie płynności finansowej, ale również zapewni sobie otwarte drogi do wszelkich możliwości finansowania, ponieważ ich własny budżet będzie zdrowy i odpowiednio zbalansowany.
Jeżeli potrzebujesz środków, które pomogą sfinansować działania w krótkim terminie, pamiętaj o dostępie do szerokiej gamy produktów dla firm dostępnych obecnie na rynku. Jedną z wygodniejszych form jest linia kredytowa dla firm – FlexKapitał. Umożliwia ona pozyskanie do 100.000 zł w ramach odnawialnego limitu, z którego możesz korzystać tak, jak potrzebujesz.
